İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi Hukuk Komisyonu Başkanı Mustafa Kaynar, Sayıştay tarafından hazırlanan denetim raporunda, İBB’nin 2022 yılı içindeki işlemleriyle ilgili 125, bağlı kuruluşlardan İETT ile ilgili 17 ve İSKİ ile ilgili de 21 usulsüzlük tespit edildiğini söyledi.
İBB Meclisi aralık ayı toplantısının dördüncü oturumu, Meclis 1. Başkanvekili Zeynel Abidin Okul başkanlığında Saraçhane’deki belediye binasında yapıldı.
Mecliste gündem dışı konuşma yapmak için söz alan AK Parti’li Meclis Üyesi Mustafa Kaynar, Sayıştay’ın, İBB hakkında hazırladığı denetim raporuna işaret ederek, “Sayıştay, İBB’nin 2022 yılı içindeki işlemleriyle ilgili 125 usulsüzlük tespit etmiş. Bağlı kuruluşlardan İETT ile ilgili 17, İSKİ ile ilgili de 21 usulsüzlük tespit edilmiştir.” dedi.
Kaynar, rapordaki diğer tespitlere ilişkin, “Belediye bünyesindeki araç envanterinin gerçekleri yansıtmadığı tespit edilmiştir. Araç Yönetim Sistemi’ne kayıtlı olmayan 1258 aracın olduğu da ortaya çıkmıştır. Geçici kabul tutanağıyla kabul edilen, Dudullu-Bostancı metrosuyla ilgili yapılan incelemede tutanak eki olan 245 sayfalık kusurlu işler listesinde 21 bin 601 eksik ve kusurlu iş yer aldığı görülmüştür. Yüzde 17’lik kısmı tamamlanmayan işin açılışı gerçekleştirilmiştir.” ifadelerini kullandı.
Metronun 1 yıl önce açılmış olmasına rağmen halen inşaatın devam ettiğini belirten Kaynar, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sayıştay raporuna göre, ihale yapılacak, önce bir firmaya gidiliyor. ‘Sen bu iş için bir fiyat teklifi ver.’ deniliyor. Firma, ‘Ben bu işi 19 milyon 478 bin liraya yaparım.’ diyor. Daha sonra diğer firmalardan da teklifler alınarak 21 milyon liralık yaklaşık maliyet oluşturuluyor. Buradan cüzi bir indirim yapmış gibi gösterilerek, tek katılımcı olan belediye şirketine 20 milyon 789 bin liraya ihale veriliyor. Belediyenin bu şirketi, yaklaşık maliyet belirleme sırasında teklif aldığı firmaya gidiyor. ‘Kaç liraya yaparsın?’ diye soruyor. O şirket de 3 ay sonra ’15 milyon 396 bin liraya yaparım.’ diyor. Yaklaşık maliyet belirlenirken 3 ay önce ‘Bu iş 20 milyon liraya yapılır.’ diyen firma, belediyenin şirketi yüksek miktardan ihaleyi aldıktan sonra iş yapılma zamanına geldiğinde ’15 milyona yaparım.’ diyor. Hakikaten de 15 milyona yapıyor. Aradaki 5 milyon bir yerlere gidiyor. Biz de tam o 5 milyonun peşindeyiz. Bu, İstanbul’un, kamunun hakkı olan para, finans olarak gidiyor.”
“3,5 yılda, 35 yılda yapılan borcun 2 katı borç yapıldı”
3,5 yılda, 35 yılda yapılan borcun 2 katı borç yapıldığını ifade eden Kaynar, “İBB’nin 2022 yılı borç stok tutarı 74 milyar 147 milyon liradır. Kanuna göre 2022’de en fazla 61 milyar 498 milyon lira borçlanma hakkınız varken senin borcun 74 milyar 147 milyon lira olmuş. Yani ’13 milyar 100 milyon lira sınırı aşmışsın.’ diyor. ‘Borçlanamaz hale gelmişsin, bundan sonra da borçlanamazsın.’ diyor. Bunu Sayıştay söylüyor.” diye konuştu.
Kaynar, 2019’da İBB’nin 30 şirketinin 359 yönetim kurulu üyesi bulunduğunu, bu kişilerin bürokratlardan oluştuğunu belirterek, Ekrem İmamoğlu yönetimindeki İBB’de yönetim kurulu üye sayısının 486’ya yükseltildiğini, eklenen bu kişilerin CHP’nin eski ilçe başkanları, seçimi kazanamayan belediye başkan adayları, halihazırdaki milletvekillerinin akrabaları olduğunu söyledi.
CHP’li İBB yönetiminin, hak edişlerini almak isteyen firmaların ödemelerini sıraya göre değil, kendileriyle iyi geçinip geçinmediğine göre belirlediğini ifade eden Kaynar, şunları kaydetti:
“31 Aralık 2022 itibarıyla 775 sayılı Kanun kapsamında değerlendirilmek üzere boş tutulan konut sayısı 873’tür. Dar gelirli ailelerin ihtiyacını karşılamak için bulunan konutlar boş tutulmuştur. Bu evlere 2022 yılı içinde aidat ve ortak gider olarak 1 milyon 319 bin lira gider yapılmıştır. Hak sahiplerine bu evler verilmemiş. Kime verildiğinin tespit edilmesini istemiyorlar.”
Kaynar, 2019’da park alanı olarak karar alınan taşınmazın 2021’de 176 milyon 500 bin liraya satıldığını, Sayıştay’ın İBB yönetiminin park alanını sattığını raporladığını belirterek, şöyle devam etti:
“İdare tarafından Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının sosyal hizmet modellerinden yararlanan çocuklardan reşit olanların hiç istihdam edilmediği, ilgili mevzuatlar gereği istihdam sağlanması gereken engelli kişilerin öngörülen oranda istihdam edilmediği tespit edilmiştir. 657 sayılı Kanun kapsamında istihdam edilen personel sayısının 271 olması gerekirken 159 olduğu, işçiler arasındaki engelli personel sayısının 886 olması gerekirken 426 olduğu tespit edilmiştir. Yani sosyal hizmetler kapsamında çalıştırılması gerekenler hiç çalıştırılmamış.”
Meclis kararı olmaksızın bazı otoparkların İSPARK tarafından işletilmesine değinen Kaynar, “2 bin 341 araç kapasiteli 11 otoparkın ihalesiz ve Meclis kararı olmaksızın İSPARK’a usulsüz olarak kullandırıldığı tespit edilmiş. Belediye sisteminde görülmediği için buralardan elde edilen gelirin ne olduğu da belirsiz. İlçe belediyelerinin tahsil etmesi gereken ancak İBB tarafından tahsil edilen 47 milyon 87 bin 804 liralık otopark bedeli, ilçe belediyelerinin hakkı olduğu halde gönderilmemiştir. Sosyal tesislerin ücret tarifesi Büyükşehir Belediye Meclisi yerine Başkanlık oluruyla belirlenmiştir.” ifadelerini kullandı.
