Dünya’da oluşması milyonlara yıl sürmüştü… Ay’da 10 dakikada oluşmuş

Araştırmacılar, Ay’ın güney kutbu yakınlarında, uzak tarafında bulunan Schrödinger Krateri’nden yayılan iki büyük kanyonu inceledi. Vallis Schrödinger ve Vallis Planck adı verilen bu yapılar, Ay yüzeyinde Büyük Kanyon’a benzer çarpıcı jeolojik izler bırakıyor.

10 DAKİKADA OLUŞMUŞ OLABİLİR

Bilim insanları, Ay yüzeyinin fotoğraflarını analiz ederek bu vadilerin nasıl oluştuğunu anlamaya çalıştı. Elde edilen veriler, vadilerin devasa bir göktaşı çarpması sonucu oluştuğunu gösteriyor. Ancak bu çarpışma, Dünya’daki süreçlerden farklı olarak milyonlarca yıl değil, sadece 10 dakika içinde bu vadileri yaratmış olabilir.

Elde edilen verilere göre çarpışma, 130 küresel nükleer silah envanterine eşdeğer bir enerji açığa çıkardı. Çarpmanın asimetrik olduğu, yani etkilerin büyük kısmının Ay’ın güney kutbundan uzağa dağıldığı belirlendi.

Araştırmacılar, vadilerin oluşum sürecini anlamak için çarpmanın yaydığı malzemelerin hareketlerini geriye doğru modelledi. Sonuçlar, göktaşından fırlayan materyalin saatte yaklaşık 4 bin 600 km hızla Ay yüzeyine çarptığını gösterdi.

NASA’nın 2027’de gerçekleştirmeyi planladığı Artemis III görevi, Ay’ın güney kutbu bölgesine iniş yapacak. Astronotların tam olarak nereye ineceği kesinleşmese de bu araştırmalar, Schrödinger çarpmasının etkilerinin Artemis iniş noktalarına yayılmadığını ortaya koyuyor.

Bu da, astronotların Ay’ın daha derin ve eski minerallerine ulaşma şansı bulabileceği anlamına geliyor. Araştırmacılar, Artemis ekibinin Ay yüzeyinde yapacağı incelemelerin, bu dev çarpışmanın zamanlaması ve etkileri hakkında yeni bilgiler sağlayacağını düşünüyor.

Schrödinger çarpışmasının 3.8 milyar yıl önce gerçekleştiği tahmin ediliyor. O dönemde Ay ve diğer gök cisimleri, çok daha fazla asteroid bombardımanına maruz kalıyordu.